Breizh da Jezuz

Publié le par Andrev

Porzhgwenn

Porzhgwenn

* Roudouz Breizh *

Dre he chapelioù, he feunteunioù hag he c’halvarioù e kendoniezh don gant an dremmvro, emañ Breizh o sachañ hor sell davet an neñv. Emañ bepred o komz ouzhimp eus Rouantelezh Doue ma voe hor sent diazezourion testoù anezhi ha ken souezhus o nerzh. Dre he sonerezh, he c’horolloù, he gwiskamantoù, he arzoù liesseurt, emañ Breizh ouzh hor c’houviañ da lidañ Krouer an hollved, dindan mantell santez Anna, hor paeronez eus an neñv. "Emañ holl deñzorioù an neñv etre va daouarn" emezi d’e servijer Iwan Nikolazig. Evit gwir emañ Breizh kristen o kinnig an teñzorioù-se d’ar re a zigor o c’halon...

Hogen evit mont tre er vro bet dibabet gant mamm Mari "dre zougidigezh", evel m’he deus en diogelet ivez e Keranna, e rankomp kuitaat gwern an unneuziekaat hag ar bedataat a zo bet beuzet hon douaroù ganto ha lec’h m’emaomp en arvar da sankañ da vat. Evit-se, e rankomp kavout ar roudouz ha lakaat hon treid war mein stabilaet mat. Emañ Breizh Santel o vont da vleaat en hor buhez ma ne heuliomp ket an hent mat...

Adkavout ar vein, an eil goude egile, evit sevel ar roudouz davet hon douar gwirion, sed al labour ma’z omp galvet gant Doue da seveniñ e Tiegezh Santez Anna. Staliet abaoe miz Here 1999 er Menezioù Du e kendalc’h hor breuriezh annezel, skoazellet ha harpet ganeoc’h, da sevel Lann-Anna war zouar Roudoualleg a denn he anv eus ur roudouz maen a roe an tu gwezhall da dreuziñ ar stêr Izol. Ar ger a hañval bezañ kevredet amañ gant an doareenn kalleg, o talvezout "roc’hellek" pe "savet gant reier." Nemet e teufe anv Roudoualleg – a oa gwezhall e kroazhent daou hent meur darempredet, lec’h-tremen ret evit kenderc’hel gant e hent en tu all d’ar Menezioù Du - eus an dorgenn dezanvet "Menez Kallag" (kalleg) e diellevrioù an abatioù.

El lec’hioù-mañ eo, e Lann-Anna, en em gavomp ivez da geñver hon emvodoù miziek evit mont war-raok war ar roudouz. Dav eo skarzhañ fank, skrabañ man, evit gellout lakaat mat hon treid war vein stabil hengoun Breizh. Lod o deus enkoulmet endeo er Genunaniezh a-benn dont da vezañ muioc’h-mui gwezhourion ar gaer a oberenn-mañ. Meizet o deus e oa ret labourat da gentañ holl en diabarzh ha ne c’heller ket treuziñ ar roudouz anez bezañ douget gant c’hwezh ar Spered Santel.

Evit mont pelloc’h gant hon hent hon eus savet, n’eus ket pell, ur gevredigezh nevez, anvet dres Roudouz Breizh. Ho kelaouiñ a raimp a-zivout he obererezhioù er mizioù o tont. Dre an tammig lilzher-mañ ho po keleier eus Miz Santez Anna 2016 hag e kavot ivez deiziataer hon emvodoù da zont. Arabat deoc’h termal da vont ganimp da dreuziñ ar roudouz ! A-drugarez da yezh hor sent ha da sevenadur hor broioù e adkavimp estlamm Adam e beure ar Grouidigezh pa voe fiziet ennañ gant Doue envel ar c’hrouadurioù. Emañ Breizh Santel o sevel he mouezh e Kan ar Pobloù : dimp da vont ivez gant he c’han dibar !

Breizh da Jezuz
* Roudouz Breizh *

Par ses chapelles, ses fontaines et ses calvaires en harmonie profonde avec les paysages, la Bretagne nous ouvre le Ciel. Elle nous parle sans cesse du Royaume de Dieu dont nos saints fondateurs furent des témoins si étonnant de vigueur. Par sa musique, ses danses, ses costumes, ses arts si variés, le Bretagne nous invite à célébrer le Créateur de toute chose, sous le manteau de sainte Anne notre Patronne céleste. "Tous les trésors du ciel sont entre mes mains" a-t-elle dit à son serviteur Iwan Nikolazig. Ce sont bien ces trésors célestes que partage la Bretagne chrétienne à ceux qui ouvrent leurs coeurs...

Mais pour entrer dans ce pays que la mère de Marie a choisi "par prédilection", ainsi qu’elle l’a dit également à Keranna, nous devons quitter le marais de l’uniformisation et de la sécularisation qui a envahi nos terres, et dans lequel nous risquons bien de nous embourber pour de bon. Pour cela, il nous faut trouver le gué, et poser nos pieds sur des pierres bien stables. La Bretagne Sainte s’étiole en nos vies si nous ne prenons pas le bon chemin...

Retrouver les pierres, une à une, pour former le gué, le roudouz, vers notre terre véritable, c’est bien le travail auquel Dieu nous convie dans Tiegezh Santez Anna. Installée depuis octobre 1999 dans les Montagnes Noires, notre petite fraternité de vie continue, avec votre aide et votre soutien, à bâtir Lann-Anna, sur cette terre de Roudouallec qui doit son nom justement au simple gué de pierre, roudouz, permettant jadis de traverser l’Isole. Le terme est associé ici, semble-t-il, au qualificatif kalleg, signifiant "rocailleux" ou "constitué de roches." A moins que le petit gué de Roudouallec, au carrefour de deux voies romaines fréquentées, voie de passage obligée pour traverser cette zone marécageuse et continuer son chemin, au-delà des Montagnes-Noires, doive son nom à la petite montagne désignée sous le nom de "Montagne de Callac" dans les cartulaires des abbayes.

C’est en ces lieux, à Lann-Anna, que nous nous retrouvons aussi dans le cadre de nos réunions mensuelles pour avancer sur ce roudouz. Il est nécessaire de dégager la boue, de gratter la mousse, afin de pouvoir poser fermement nos pas sur les pierres solides de notre tradition bretonne. Quelques-uns se sont déjà engagés dans la Communion, pour devenir plus encore artisans de cette belle oeuvre. Ils ont compris que le travail est avant tout intérieur et que que la traversée du roudouz ne peut se faire que dans le souffle de l’Esprit.

Pour progresser sur notre chemin, nous avons créé récemment une nouvelle association, nommée précisément Roudouz Breizh. Nous vous tiendrons informés de ses activités dans les prochains mois. Par cette modeste lettre, vous aurez quelques échos de notre Mois de Sainte Anne 2016 et vous trouverez également le programme de nos rencontres à venir. N’hésitez pas à vous joindre à nous pour traverser le roudouz ! Grâce à la langue de nos saints et à la culture de nos pays bretons, nous retrouverons l’emerveillement d’Adam au matin de la Création, lorsque Dieu lui confia de nommer toutes les créatures. La Bretagne Sainte élève sa voix dans le Chant des Peuples (Kan ar Pobloù) : unissons-nous à son chant sans pareil !

Breizh da Jezuz

* Tennet eus hanezadur Lann-Anna *

D’ar Sul 12 a viz Mezheven. Hiziv en em gav izili ar Genunaniezh hag ar Vreuriezh adalek kreisteiz hanter e Lann-Anna evit prientiñ Miz Santez Anna. A-hed miz Gouere eta, ouzhpenn amzeriadur boas ar Vreuriezh, e vo kinniget prantadoù pediñ hag emgavioù arbennik: bep Meurzh, da 9e nemet kard noz, ar chapeled meveriet hervez Kevrinoù ar Pellgent ; bep Merc’her, da 9e nemet kard noz, Skol pediñ santez Anna ; bep Yaou, da 8e noz, ur veilhadeg azeulerezh ; ha bep Sul, evel boas, da 6e d’abardaez, ar gousperoù. Un oferenn en enor da santez Anna a vo lidet er chapel d’an 20. Kalzik a draoù da brientiñ neuze, ha Lann-Anna da gempenn un tamm.

D’ar Yaou 23. Un devezhiad labour-vras e Lann-Anna. Da heul gwezhiadenn efedus an embregerezh savenniñ e miz Mae, ez eo bet staget da vat hiziv gant sevel an hir a vogerioù sec’h e tu al liorzh hag ar puñs. Daoust d’ur prantad glav, ez eo aet an traoù war-raok. Bennozh da Zoue ha d’hor skipailh kalonek hag ampart.

D’al Lun 27. En enderv-mañ e Kombrid er Vro-Vigoudenn, obidoù an tad Youenn Troal a zo aet d’an Anaon digwener tremen, da zeiz gouel Sant-Yann-Vadezour, ur sant tost d’e galon dre m’edo ezel eus ur genvreuriezh dindan e baeroniezh. 91 vloaz e oa. Ezel eus Beleion Breizh hag enkoulmet a-grenn evit ar yezh hag ar vro, e roas degemer mat da c’halvidigezh Tiegezh Santez Anna hag e teuas ingal e-pad pell da lidañ an oferenn e Lann-Anna.

D’ar Merc’her 6 a viz Gouere. Hiziv en em gavomp gant izili ar Genunaniezh evit kenderc’hel da sevel ar vogerig el liorzh ha da gempenn ar chapel. Pleustrerezh kan en endervezh, ha fenoz Skol pediñ santez Anna e stern mizvezh hor paeronez vat.

D’ar Merc’her 20. Da 5e d’abardaez, oferenn en enor da santez Anna, lidet gant an tad Iwan Brient en deus oferennet amañ evit ar wezh kentañ dirak an dud a-c’houde ar Pantekost pa voe euveret e gein d’an deiz-se da-geñver ur gwallzarvoud e Plañvour. Goude an oferenn ez eus bet servijet ur banne, a-raok koan lodennet war al leurenn. Bennozh da Zoue ha meuleudi da santez Anna !

D’ar Meurzh 26. Gouel Meur santez Anna. Oferenn kanet e Pontkalleg gant pezhioù gregorian meurdezus. Ur wezh distro eo e teskomp muntr spouronus an tad Jacques Hamel en eskobiezh Rouen, lazhet gant djihadourion. Da 6e d’abardaez, gousperoù meur santez Anna e Lann-Anna. Ur banne ha piknik war-lerc’h gant un nebeud mignoned.

Lun 1añ- Meurzh 2 a viz Eost. Troiad Feiz ha Stuzegezh evit klozañ Miz Santez Anna. Evit ar pevare gwezh hon eus aozet en-dro daou zevezhiad e-kreiz ar vro, war roudoù hor sent ha feiz hon hendadoù. Hevlene e oa hon emgav e bourc’h Lanwelan, e-tal Ar Gemene, evit an dud o doa c’hoant da gemer perzh. Goude bezañ saludet ar birc’hirined ez eomp betek stang an Dordu evit lodennañ hor pred-leton. Fonnus ha saourus ar boued o tont er maez eus ar paneroù ! Brav eo an amzer ha plijus eo bezañ e-kichen an dour. Chom a rafemp pelloc’h, douget ma ’z omp gant an divizoù entanus, hogen poent eo mont en hent davet ar chapel gentañ, hini an Dreinded, en ur gêriadennig koant ma krog Benead da reiñ dimp displegadurioù a-zivout Lanwelan, parrez eus Bro-Bourled, an adeiladurezh, an istor h.a. Delwennoù kaer tre a zizoloomp er chapel : s. Erwan, an Dreinded, s. Juluan war varc’h... Teurel a reomp ur sell war un hent kleuz don-eston zo tostik ouzh ar chapel hag e pignomp en-dro er c’hirri. Nepell ac’hano e tiskoachomp chapel Sant-Hournev a zo talvoudus tre ivez, dre berzh he delwennoù, met "kempennet" eo bet betek re ziwazh, un nebeut bloavezhioù zo... Distreiñ a reomp d’ar vourc’h neuze da weladenniñ iliz Sant-Barnabaz oc’h enderc’hel ur sternaoter eus iliz kozh Ar Merzher, bet parrez gwezhall, hag a oa gouestlet da s. Salaun roue Breizh a voe merzheriet amañ, hervez an hengoun, er bloaz 874. Dirak delwenn gaer hor roue santel e selaoump gant gred hag aked danevell istor Salaun hag ar vro en amzer-hont.

Poent eo adkavout un tamm nerzh... Ur banne gant un tamm gwastell lipous war an diri dirak an iliz, hag e kendalc’homp betek chapel Sant-Servez, ur sant a veze pedet kement gwezhall evit diwall an hadegoù lin diouzh ar rev gwenn. Amzer da arvestiñ un tammig ouzh ardremez ar chapel hag ar feunteun hag e loc’homp en-dro evit tizhout chapel Lokmaria, lec’hiet kaer, ha deurus ivez a-fet adeiladurezh, gant ar feunteun a-dal dezhi. Hag e kuitaomp Lanwelan evit en em gavout e Bodwig, war barrez Klegereg, lec’h m’emañ chapel Santez-Anna ouzh hon gortoz. Gouestlet e oa da gentañ da s. Jakez, un drovezh eta evit Benead da zanevellañ hengounioù darempredoù an abostol gant Breizh. Digoret eo bet ar chapel a-ratozh evidomp, goulaouet kaer gant piledoù o teviñ, kinklet gant bleunioù fresk da heul ar pardon a oa dres d’an derc’hent,. Gant gred e kanomp ar gousperoù e-ser arvestiñ ouzh delwennoù kaer ar santual a hañval mousc’hoarzhin ouzhimp. Ul lamm betek ar feunteun hag e tivizomp dispakañ koan war an taolioù koad tostik d’ar chapel. War hent Gwareg lec’h ma kouskimp fenoz, e chomomp a-sav e-kichen Govelioù kozh ar Salioù d’ober ur bourmenadennig a-raok adkavout hor c’hambreier anavezet mat hiviziken...

Eil devezh. E Gwareg hon eus hor boazioù : lein dindan ar c’hoc’hu ha lidvezh ar beure en iliz Sant-Jili. Hag e kendalc’homp hon troiad kaer en ur gregiñ hiziv gant chapel Sant-Vaoris e Sant-Vaeg, bet ratreet a-zoare gant koatadurioù ar chantele hag ar sternaoterioù kinklet gant bokidi lietennet livet, blizidik. Ac’hano e tizhomp chapel Sant-Jakez Merleag a zo ur penn-oberenn evit gwir, unan eus priziusañ perlezennoù ar vro, bet ratreet nevez zo goude bloavezhioù a zilez. Diskenn a reomp neuze d’Ar C’Hillioù, met Vetig ne zegouezh ket : chomet eo sac’het he c’harr ken e ranker mont da glask war he lerc’h. Merenn a-gevret memes tra, a-raok klask un diskoulm gant sikour Alan endra ma kendalc’h ar re all gant gweladenn an iliz. Kuitaat a reomp Kernev ur pennad evit emgavout en Uzel e Bro-Sant-Brieg, ha tizhout chapel Itron-Varia Kelou-Mat. Adkounaat a reomp neuze burzhud an delwennig kavet e kef an avalenn a weler bremañ enframmet er sternaoter war an tu kleiz. Danevellet kaer eo ar marzh war gwerell prenestr ar c’heur. Ur sell ouzh diavaez ar savadur e mein marellet gant an tour iskis, hag un nebeut kammedoù betek ar feuteun dilorc’h a-raok durc’haat trema bourc’h Alineg evit kehelañ en-dro sz Anna a zo gouestlet dezhi an iliz kevret gant s. Pêr. Bamet gant gwiskamantoù breizhek lod ac’hanomp e chom un den a-sav gant e garr e-tal an iliz, hennezh karget da sevel pouezioù horolaj ar c’hloc’hdi... Ha setu darn ac’hanomp o pignat gant diri serzh ha strizh an tour war e lerc’h ! Diskennet ha poultrennek un tamm ec’h arvestomp ouzh sternaoter sz Anna, an daolenn pergen o tiskouez stourmadenn ar Sarazin evel ma veze c’hoariet er vro. Goude degouezh Alan ha Vetig - en ur c’harr nemetken ! - e selaouomp displegadurioù a-zivout an aoter-veur hag e stern hag e kanomp gousperoù santez Anna evel ma ‘z omp boas d’o lidañ da zeiz diwezhañ eizhved he gouel. Mont a reomp da c’houde da Langavri, war barrez Alineg bepred, lec’h m’emañ chapelig Santez-Anna gant he feunteun gaer e kreiz ur prad. Merenn-vihan aze evit adkavout un tamm nerzh hag e tizhomp Bodeoù, e gwrimenn Kernev, ul lec’h kevrinus a zarempredomp abaoe bloavezhioù hiviziken. Eno emañ ouzh hon gortoz ur vignonez a ra war-dro an ilizig-se a laka bepred kement a estlamm da sevel ennomp. Kinnig a ra ez afemp holl betek he zi da bakañ ur banne. Ur c’houlzad eus ar plijusañ da glozañ hon troiad. Ha setu deuet ar poent endeo da gimiadiñ. Meuleudi da santez Anna he deus kinniget dimp e-doug hon troiad, dindan he mantel, war-un-dro gant teñzorioù Breizh kristen, teñzorioù an neñv.

Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz
Breizh da Jezuz

* Extraits des chroniques de Lann-Anna *

Dimanche 12 juin. Les membres de la Communion et de la Fraternité se retrouvent aujourd’hui à partir de midi et demie à Lann-Anna pour préparer le Mois de Sainte Anne. Durant tout le mois de juillet donc, en plus du programme ordinaire de la Fraternité, seront proposés des temps de prière et de rencontre particuliers : chaque mardi à 20h45, le chapelet médité des Mystères de l’Aurore du Salut ; chaque mercredi, à 20h45, Ecole de prière de sainte Anne ; chaque jeudi, à 20h, une veillée d’adoration ; et chaque dimanche, comme d’ordinaire, les vêpres à 18h. Une messe en l’honneur de sainte Anne sera célébrée à la chapelle le 20. Pas mal de travail en perspective donc pour organiser ces choses et mettre en ordre Lann-Anna.

Jeudi 23. Journée de chantier à Lann-Anna. A la suite de l’intervention efficace de l’entreprise de terrassement, au mois de mai, nous commençons à construire les longs murets de pierres sèches du côté du jardin et du puits. Malgré un passage pluvieux, nous avons bien avancé. Merci à Dieu et à l’équipe courageuse et appliquée !

Lundi 27. Cette après-midi, à Combrit dans le Pays-Bigouden, obsèques du Père Youenn Troal décédé vendredi passé, en la fête de saint Jean-Baptiste, un saint particulièrement proche de son cœur puisqu’il était membre d’une fraternité sous son patronage. L’abbé avait 91 ans. Membre de Beleion Breizh, très engagé pour la langue bretonne et le pays, il accueillit favorablement la vocation de Tiegezh Santez Anna et durant des années, il vint régulièrement célébrer la messe à Lann-Anna.

Mercredi 6 juillet. Aujourd’hui, nous nous retrouvons avec les membres de la Communion pour continuer à construire les murets du jardin et faire le ménage de la chapelle. L’après-midi, répétition de chant et ce soir Ecole de prière de Sainte Anne dans le cadre du mois consacré à notre sainte patronne.

Mercredi 20. Aujourd’hui à 17h, messe en l’honneur de sainte Anne, célébrée par l’abbé Brient qui a officié ici pour la première fois devant des fidèles depuis l’accident survenu à la Pentecôte à Ploemeur, qui lui a occasionné un traumatisme du dos. Après la messe fut servie une collation suivie du dîner sur la terrasse. Gloire à Dieu et louange à sainte Anne !

Mardi 26. Solennité de sainte Anne. Messe chantée à Pontcallec avec de merveilleuses pièces grégoriennes. C’est au retour que nous apprenons le meurtre horrible du père Jacques Hamel du diocèse de Rouen, tué par des djihadistes. A 18h, vêpres de sainte Anne à Lann-Anna. Apéritif, suivi du pique-nique avec quelques amis.

Lundi 1er - Mardi 2 août. Excursion Foi et Culture pour clore le Mois de Sainte Anne. Pour la quatrième fois, nous avons organisé deux journées au cœur du pays, sur les pas de nos saints et de nos ancêtres. Cette année, nous avions donné rendez-vous au bourg de Langoëlan, près de Guéméné, à ceux qui voulaient se joindre à nous. Après avoir salué les pèlerins, nous nous rendons à l’étang de Dordu pour partager notre pique-nique. Les mets abondants et délicieux sortent des paniers ! Le temps est beau et l’on est bien au bord de l’eau. Nous nous attarderions volontiers, portés par les conversations passionnantes, mais il est temps de prendre la route pour rejoindre la première chapelle, celle de la Trinité dans un joli village où Benead nous parle de Langoëlan, paroisse du pays Pourlet, de l’architecture, de l’histoire du lieu, etc. A l’intérieur, nous découvrons de très belles statues : st Yves, la Trinité, st Julien à cheval... Tout près de la chapelle, nous jetons un coup d’oeil sur le chemin creux étonnant par sa profondeur, puis nous remontons en voiture. Non loin de là, nous découvrons la chapelle Saint-Hervé, très intéressante également par sa statuaire, mais hélas excessivement "rénovée" il y a quelques années... Retour au bourg pour visiter l’église Saint-Barnabé qui contient un retable provenant de l’ancienne église du Merzher, qui fut jadis une paroisse, sous le patronage de saint Salomon roi de Bretagne, martyrisé en ces lieux, d’après la tradition, en l’an 874. Devant la belle statue de notre saint roi, nous écoutons avec ferveur et attention le récit de l’histoire de Salomon et du pays à cette époque.

Il est temps de se restaurer un peu... Une boisson et un délicieux morceau de gâteau devant l’église, sur les escaliers, et nous reprenons la route jusqu’à la chapelle Saint-Servais, un saint que l’on priât tant naguère pour demander que les semis de lin soient préservés des gelées blanches. Le temps d’admirer la chapelle et la fontaine dans son bel environnement et nous continuons pour atteindre celle de Locmaria, bien située et intéressante elle-aussi par son architecture et sa fontaine en face d’elle. Puis nous quittons Langoëlan pour le Boduic sur la paroisse de Cléguérec où nous attend la chapelle Sainte Anne. Elle était tout d’abord dédiée à saint Jacques et c’est l’occasion pour Benead de nous conter les antiques traditions concernant l’apôtre et la Bretagne. La chapelle a été ouverte pour nous, illuminée par la clarté des cierges, elle est encore fleurie à la suite du pardon qui a été célébré la veille. Nous y chantons les vêpres avec ferveur tout en admirant les belles statues du sanctuaire qui semblent nous sourire. Un saut jusqu’à la fontaine et nous décidons de pique-niquer sur les tables de bois disposées près de la chapelle. Sur la route de Gouarec, nous nous arrêtons aux anciennes Forges des Salles pour une petite promenade avant de rejoindre nos chambres que nous connaissons bien désormais...

Deuxième jour. A Gouarec, nous avons nos habitudes : petit déjeuner sous les halles et laudes à l’église Saint-Gilles. Et nous repartons sur notre belle route qui nous conduit premièrement aujourd’hui à la chapelle Saint-Maurice en Saint-Mayeux, bien restaurée, avec les boiseries du chœur ornées de peintures délicates figurant des bouquets enrubannés. De là nous rejoignons la chapelle Saint-Jacques de Merléac qui est un véritable chef-d’œuvre, l’une des perles du pays, récemment restaurée après des années d’abandon. Puis nous descendons au Quillio, mais Vétig n’arrive pas : sa voiture est tombée en panne et il faut partir à sa recherche. Nous prenons le repas en commun tout de même tandis qu’Alain tente de trouver une solution, puis nous partons visiter l’église. Nous quittons un moment la Cornouaille pour nous retrouver à Uzel dans le pays de Saint-Brieuc, et rejoindre la chapelle de Notre-Dame de Bonne-Nouvelle. Nous rappelons le miracle de la découverte de la statuette dans le tronc d’un pommier qui est désormais enchâssé sur la gauche du retable. Le prodige est superbement illustré dans le vitrail du chœur. Un regard sur l’extérieur du monument avec sa maçonnerie bigarrée et sa tour étonnante, quelques pas jusqu’à la l’humble fontaine et nous repartons vers le bourg d’Allineuc pour y vénérer sainte Anne, qui partage avec saint Pierre le patronage de l’église. Attiré par les habits bretons que portent certains d’entre nous, un homme s’arrête en voiture devant l’église ; c’est lui qui a la charge de remonter les poids de l’horloge du clocher... Et voici que plusieurs d’entre nous se lance à sa suite pour monter l’escalier raide et étroit de la tour ! Redescendus un peu poussiéreux, nous admirons le retable de sainte Anne, particulièrement le tableau représentant le jeu de la quintaine tel qu’il se pratiquait dans le pays. Après l’arrivée d’Alain et de Vétig – dans une seule voiture !- nous écoutons une présentation du maître-autel et de son retable, puis nous chantons les vêpres de sainte Anne comme nous avons l’habitude de le faire au dernier jour de l’octave de sa fête. Toujours sur la paroisse d’Allineuc, nous rejoignons ensuite Langavri, où se trouve la petite chapelle Sainte-Anne avec sa belle fontaine au milieu d’un pré. Nous prenons là le goûter qui refait nos forces avant de partir pour le Bodeo aux confins de la Cornouaille, un lieu plein de mystère que nous fréquentons depuis plusieurs années désormais. Nous y attend une amie qui s’occupe de cette petite église qui suscite toujours autant notre admiration. Elle nous propose que nous allions tous jusqu’à chez elle pour boire un verre. C’est par ce moment des plus agréables que nous clôturons notre excursion. Et c’est déjà le moment de se séparer. Gloire à sainte Anne qui tout au long de ce parcours sous son manteau, en nous offrant les trésors de la Bretagne chrétienne nous a ouvert ceux du ciel.

Breizh da Jezuz
* Piv a zihuno ? *

Ur vaouez deol a gomzen outi eus hon diasterioù danvezel evit derc’hel ha diorren Lann-Anna a estlammas: "Perak bezañ chalet ? Ti santez Anna ez eo hag e raio war e dro ! " Anzav a ran n’on ket bet gonezet gant seurt komzoù, leun a zeoliezh koulskoude. Petra din-me ? Daoust ha n’eo ket Breizh en he fezh, ha n’eo ket Lann-Anna nemetken, a vefe, evit gwir, domani santez Anna ? Breizh en he fezh, eleze gant he ziriad, hiziv krennet, gant he foblañs o koshaat, he yezh o vont da goll, he sevenadur o tiskolpañ dindan lanv an unneuziekaat hag ar bedataat o vont d’ober hent an Islam er vro... Daoust ha ne rankfe ket seurt traoù pouezañ war hor speredoù hag hol lakaat da ersaviñ ? Taolomp evezh da chom hep kouezhañ en ur brizh-speredelezh o vagañ an anniñv speredel ! Santez Anna hor skoazello, ya ‘vat, hogen gant ma krogimp er stur ! Piv a zihuno ? Emañ Lann-Anna en arempred seurt dihun speredel. Hogen gant ma vo gwazed ha maouezed a youl vad prest da respont da c’halvadenn Doue. Emañ Breizh o vervel... N’eo ket anat deoc’h ? Sed amañ da-heul ar pezh a skrive, e 1908 endeo, an Aotrou Perrot e Feiz ha Breiz :

« An deiz all er Folgoad, pa oa eno war dachenn an Itron Varia ur mor a dud diredet eus holl barrezioù Bro-Leon, an Aotrou Gelle, o prezeg d'an dud-se a lavare en un doare helavar meurbet e oa un dudi evitañ komz dezho, abalamour emezañ m'en devoa dirazañ ur bobl a-bezh. Da welet e c'helle bezañ gwir an dra-se, da c'houzout n'oa tamm ebet ; bez’ ez eus Bretoned e Breizh hag e-leizh zoken, met n'eus pobl breizhad ebet nemet war baper ha war muzelloù tud ha ne anavezont ket nemeur ar vro-mañ.

Bez’ ez eus bet evelato eur bobl e Breizh, mestr war Breizh ha mestr e Breizh : an dra-se a oa dec'h, rak pevar c'hant vloaz e buhez ur bobl a zo evel un devezh e buhez un den ; an dra-se a oa dec'h, ha neuze Breizh a oa da Vreizhiz. (...) Ya ! ur bobl zo bet e Breizh, gwad kristen ha breizhad en e wazhied, gouest d'en em lakaat hep ezhomm da gaout mezh war renk ar pobloù all eus ar bed. Mes ... n'eus ket ken anezhi, pe mar d'eus n'eo ket anat e pelec'h emañ, rak ma vije bet ur bobl e Breizh e vije bet mestr en he zi (...) Ma vije bet ur bobl e Breizh he divije bet un dra bennak da welet en he aferioù hag he divije da gentañ, unan da vihanañ, lavaret da vrizh-aotroned Paris ha me oar pelec'h, chom er gêr da ober o renkoù ; ez eo gouest a-walc'h ar Vretoned da zibunañ o c'hudennoù o-unan ; hag e Breizh an dud e karg n'int nemet Gallaoued pe dud gwerzhet dezho ar pezh a zo gwasoc'h c'hoazh.

Ma vije bet ur bobl e Breizh evel en amzer gozh, o welet ar goaperezh, ar yudazerezh hag al laeronsioù a reer d'ar Vretoned bemdez e pep doare e vije bet bervet ar gwad en he gwazhied, e vije bet savet en he zav, sonn evel m'eo dleet d'an den bezañ dirak un den : hag e Breizh ar Vretoned dre blegañ o c'hein da gement bazhater a dremen, a zo deuet da vezañ ker kromm hag ezen ha bec'h a vezo ouzh o digrommañ ken. (...)

Ar pobloù a vev evel an dud. Pobl Breizh n’eo ket marv koulskoude c’hoazh, met war-nes mervel emañ ; n’ez eus mui anezhi nemet ur skeud eus ar pezh m’eo bet gwechall ; ar re a c’helle reiñ dezhi ur vuhez nevez, ar re-se dres eo o deus roet dorn dezhi d’en em lazhañ.... Bez e c’hell bevañ c’hoazh ur c’hant vloaz bennak, rak petra eo kant vloaz e buhez ur bobl ? Met war he gwele a varv emañ, hag evel-se emañ an traoù. "-Ma n’eo ket mantrus koulskoude, a lavaroc’h, gwelet ar vuhez tamm ha tamm o tec’het diouzh ur c’horf ken kaer ha ken galloudus. -Ya, mantrus ha doanius eo, kement ha ma c’hell bezañ. Gwellañ pezh a zo, ne c’heller ket barn an den keit ha ma vez buhez ennañ ; ur bobl ivez keit ha ma ne nac’h ket he Doue ha keit ha ma vir he yezh a zalc’h en he daouarn an alc’houez a lakaio he chadennoù da gouezhañ, abred pe ziwezhat, hag ar Vretoned, evit c’hoazh n’o deus ket nac’het nag ar C’Hrist, Doue o zadoù, nag o yezh, ar brezhoneg, setu ma c’heller c’hoazh kaout un elfennig fiziañs en o amzer da zont.

Ar pezh a zo bet dec'h, daoust ma n'emañ ket hiziv, a c'hell bezañ warc'hoazh. E lec'h fallgaloniñ, poaniomp eta da bareañ : kemeromp louzoù a-enep an diegi, louzoù a-enep an diouiziegezh, louzoù a-enep an dizunvaniezh, ha labouromp : dre labourat e teuio nerzh nevez deomp ; roomp da anaout e c'hell an traoù bezañ gwellaet, eo mall ober gant ar C'hallaoued ul lizher-marc'had nevez a vo anavezet drezañ galloud ar barrezioniz er barrez, galloud ar Vretoned e Breizh, galloud ar Frañsisien er Frañs. Youc'homp eus an eil penn d'egile d'ar vro, e fell deomp bezañ laosket da vistri e Breizh, ur wech kaset ganeomp hor Gouel-Mikael da Bariz. (...) Pedomp Doue da reiñ da galz re all c'hoazh ar youl da labourat evit ar vro ha neuze marteze e welimp pobl Breizh, mab henañ an Iliz, o sevel adarre goude ur gourvez hir, seder ha skañv, da gemeret ar renk a dlije bezañ bet dalc'het bepred e-touez ar pobloù kaërañ eus ar bed. »

E 1908 e oa...

Breizh da Jezuz

* Qui se réveillera ? *

Une femme pieuse à qui je faisais part de nos difficultés matérielles pour faire vivre et développer Lann-Anna s’exclama : "Pourquoi vous inquiéter ainsi ? C’est la maison de sainte Anne, elle s’en occupera ! " Je dois avouer que ces paroles, certes pleines de piété, ne m’ont pas convaincues. Qu’en dirai-je ? Eh bien, n’est-ce pas la Bretagne toute entière qui est le domaine de sainte Anne, et pas seulement Lann-Anna ? La Bretagne toute entière avec son territoire aujourdhui amputé, avec sa population qui veillit, sa langue qui se perd, sa culture chrétienne qui se délitte, sous la marée de l’uniformisation et de la sécularisation qui font le lit de l’Islam... Tout cela ne devrait-il pas nous hanter et nous amener à nous mobiliser ? Méfions-nous de tomber dans une spiritualité de paccotille qui favoriserait l’inertie spirituelle ! Sainte Anne nous aidera, certes, si nous prenons dans le manche ! Qui se réveillera ? Lann-Anna est certes au service de ce réveil spirituel. Encore faut-il que des hommes et des femmes de bonne volonté répondent à l’appel de Dieu. La Bretagne se meurt... Cela ne vous parait pas évident ? Déjà en 1908, l’abbé Perrot écrivait dans la revue Feiz ha Breiz :

« L’autre jour, au Folgoat, alors qu’était rassemblée sur le pré de la Vierge une foule de fidèles venus de toutes les paroisses du Léon, monsieur Gelle, prédicateur éloquent, déclara que c’était une joie pour lui d’avoir devant lui un peuple entier. Cela pouvait sembler vrai, mais cela ne l’était pas du tout pour celui qui sait ; il y a certes des Bretons en Bretagne et même beaucoup, mais il n’y a de peuple breton que sur le papier et sur les lèvres de gens qui ne connaissent guère ce pays.

Cependant, il y a eu un peuple en Bretagne, maître sur la Bretagne et maître en Bretagne : cela c’était hier, tant il est vrai que quatre siècles dans la vie d’un peuple sont comme un jour dans la vie d’une personne ; c’était hier et de ce temps là, la Bretagne était aux Bretons. (...) Oui ! Il y eut un peuple breton, dans ses veines un sang chrétien et breton, capable de se mettre sans honte au rang des autres peuples du monde. Mais… il n’existe plus, où s’il est encore, il est difficile de dire où il se trouve, car s’il y avait un peuple en Bretagne, il serait maître chez lui. (...) S’il y avait un peuple en Bretagne, il aurait quelque chose à voir dans ses affaires et l’un des siens au moins aurait dit à ces messieurs de Paris et de je ne sais où de rester chez eux ; que les Bretons sont suffisamment capables de dénouer eux-mêmes leurs problèmes ; mais en Bretagne, les personnes en fonction ne sont que des Français, ou pire, des gens qui leur sont vendus.

S’il y avait, comme autrefois, un peuple en Bretagne, devant la tromperie, la traîtrise, les vols que subissent chaque jour les Bretons, il se serait levé, droit comme un homme doit se tenir devant un autre homme : mais en Bretagne, les Bretons, à force de courber le dos devant chaque coup qu’on leur donne, sont devenus aussi courbés que les ânes et ce sera bien difficile de les redresser (...)

La vie des peuples est comparable à celle des gens. Le peuple breton n’est pas encore mort, mais il est sur le point de mourir ; il n’est plus que l’ombre de ce qu’il fut naguère ; ceux qui pouvaient lui donner une vie nouvelle, ce sont ceux-là même qui l’ont aidé à se tuer... Il peut encore vivre une centaine d’années, car qu’est-ce que cent ans dans la vie d’un peuple ? Mais il est sur son lit de mort, c’est ainsi. "- Comme c’est triste, direz-vous, de voir la vie quitter un corps si beau et si puissant. - Oui, c’est triste et affligeant, autant que cela puisse l’être. Cependant on ne peut condamner un homme tant que la vie demeure en lui ; de même pour un peuple, tant qu’il ne renie pas son Dieu et qu’il conserve sa langue, il tient en ses mains la clef qui tôt ou tard fera tomber ses chaînes, or les Bretons, pour l’heure, n’ont pas renié le Christ, Dieu de leurs pères, ni leur langue, le breton, si bien que l’on peut conserver encore une étincelle d’espoir dans leur avenir. 

Ce qui fut hier, bien qu’il ne soit plus aujourd’hui, pourra exister demain. Au lieu de se décourager, efforçons-nous de guérir : prenons des médicaments contre la paresse, des médicaments contre l’ignorance, des médicaments contre la discorde et travaillons : c’est en travaillant que nous viendront des forces nouvelles ; faisons savoir que les choses peuvent être améliorées, qu’il est temps de faire avec les Français un nouveau traité par lequel on reconnaîtra le pouvoir des paroissiens dans la paroisse, le pouvoir des Bretons en Bretagne, le pouvoir des Français en France. Crions de par le pays que nous voulons être maîtres en Bretagne, une fois renvoyé notre contrat de Saint-Michel à Paris. (...) Prions Dieu de donner encore à beaucoup d’autres le désir de travailler pour le pays et nous verrons alors peut-être le peuple breton, fils aîné de l’Eglise, prendre la place qu’il n’aurait jamais dû quitter parmi les plus beaux peuples du monde. » C’était en 1908...

Breizh da JezuzBreizh da Jezuz

Un doare da harpañ Breuriezh Lann-Anna  **************

Lod ac’hanoc’h a c’houlenn skoazell ar Vreuriezh evit gwazadoù liesseurt: kentelioù brezhoneg, labourioù treiñ, enklaskoù e sell kemenañ ur gwiskamant giz-o-bro, enklaskoù istorel. Re all a c’houlenn diganimp labourioù liorzhañ, skoazell er gêr, ambrougerezh speredel... Hag e klaskomp respont kement ha ma c’hellomp ober. Seurt gwazadoù liesseurt a c’hell bezañ kevuziet gant CESU. Sed un doare da harpañ ar Vreuriezh a labour a wir voz a-hed ar bloaz da ziorren Lann-Anna hag ar Genunaniezh !

******************* Un moyen de soutenir la Fraternité de Lann-Anna

Plusieurs d’entre vous font appel à la Fraternité pour des services très divers : cours de breton, traductions, recherches en vue de se faire un costume breton, recherches historiques. D’autres nous demandent : travaux de jardinage, aide à domicile, accompagnement spirituel.... Nous y répondons dans la mesure de nos possibilités. Ces divers services peuvent être rémunérés par CESU (Chèques Emploi Service Universel). C’est une façon de soutenir la Fraternité qui œuvre bénévolement toute l’année au développement de Lann-Anna et de la Communion !

*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*

 *Gwezhiadenn David !         **********************

Ho trugarekaat a fell dimp ha ganeoc’h trugarekaat an Aotrou rak, a drugarez d’ho profoù, ez a war-raok tamm ha tamm al labourioù e Lann-Anna!

Gouzout a rit pegen krennus eo al labourioù-se evit dazont Lann-Anna ! Bennozh Doue deoc’h c’hoazh evit ho pedennoù hag ho profoù !

Koulskoude n’eo ket echu ar stourm hag e rankomp kenderc’hel gant al labourioù ha taliñ neuze ouzh dispignoù nevez c’hoazh evit ma vo degemerusoc’h ha arc’hwelekoc’h Lann-Anna da obererezhioù ar Vreuriezh hag ar Genunaniezh.

Kenderc’hel a reomp neuze gant Gwezhiadenn David ha drezi ho pedomp c’hoazh d’hon harpañ dre ar bedenn ha d’ober ur prof brokus evit diorren oberenn Lann-Anna e servij Rouantelzh Doue e Breizh.

Kasit ur chekenn e gourc’hemenn Tiegezh Santez Anna. Da gas en-dro da Tiegezh Santez Anna, Lann-Anna, Ar Vouster 56110 Roudoualleg.

Pe c’hoazh, grit un treuzvankadenn war gont Tiegezh Santez Anna, KRP ROAZHON bank 20041 advank 01013 kont 0531398D034, alc'hwez 53  

  

Breizh da Jezuz

*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*

Opération David !

                   +*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*

 Nous voulons vous remercier et avec vous remercier le Seigneur car, grâce à vos dons, les travaux avancent peu à peu à Lann-Anna !

Vous le savez, ces réalisations sont décisives pour l’avenir de Lann-Anna ! Merci encore pour vos prières et vos offrandes !

Cependant, le combat n’est pas terminé et il nous faut poursuivre les travaux et faire face à de nouvelles dépenses pour que Lann-Anna devienne plus accueillant et plus fonctionnel pour les activités de la Fraternité et de la Communion.

Nous poursuivons donc l’Opération David par laquelle nous vous invitons encore à nous soutenir par la prière et à faire une offrande généreuse pour le développement de l’œuvre de Lann-Anna au service du Royaume de Dieu en Bretagne.

Envoyez un chèque à l’ordre de Tiegezh Santez Anna. A renvoyer à : Tiegezh Santez Anna, Lann-Anna, Ar Vouster

Ou encore, faites un virement sur le compte de Tiegezh Santez Anna, CCP RENNES n° de banque 20041 bureau 01013 Compte 0531398D034 clé 53

Breizh da Jezuz

Evit hon harpañ,

bezit niverus d'e urzhiadiñ !

adalek 20 euro (mizoù-kas e-barzh), ha muioc'h m'ho peus c'hoant

Pour aider notre association,

soyez nombreux à nous le commander !

20 euros (frais de port compris)

et plus si vous le souhaitez

lann-anna@hotmail.fr

Ur bravat deiziadur bet graet gant Tiegezh Santez Anna!

Evit bemdez meur a sent da bediñ, eus Keltia hag eus ar bed a-bezh.

Ar prantadoù liderel a vez ivez merket e-barzh: Azvent, Koraiz, Gouelioù...

Hag evit bep miz hon eus dibabet ur skeudenn eus ur vro reziz a Vreizh.

Evit bevañ tostoc'h ouzh Doue hag ouzh douar ar Vretoned.

+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*

Un très beau calendrier conçu par Tiegezh Santez Anna!

Chaque jour, vous y trouverez plusieurs saints celtes et du monde entier.

Les temps et périodes liturgiques y sont également marqués: Avent, Carême, fêtes...

Et pour chaque mois, nous vous avons choisi une photo d'un pays différent de Bretagne.

Vivons plus proches de Dieu et enracinés sur la terre de Bretagne!

+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*+*

Publié dans Breizh da Jezuz

Pour être informé des derniers articles, inscrivez vous :
Commenter cet article